Zastanawiałeś się kiedyś nad fenomenem klocków lego? Co sprawia, że dzieciaki i ich rodzice (to znam z własnego doświadczenia) potrafią godzinami tworzyć konstrukcje z małych, kolorowych części? Tworzenie musi być wpisane w nasze geny. Odpowiednikiem lego w świecie SharePoint są webparty. To właśnie nim poświęcony będzie dzisiejszy odcinek.

Trochę historii

Webparty nie są rozwiązaniem specyficznym dla SharePoint. Koncept powstał wiele lat temu w ASP.NET. Twórcy SharePoint wykorzystali go i rozwinęli na potrzeby tej platformy. Założenia biznesowe były dość proste. Programiści tworzą webparty. Te mogą robić praktycznie wszystko na co pozwala wyobraźnia i możliwości platformy. Tak opakowane komponenty udostępniane są użytkownikom biznesowym, którzy powinni być w stanie samodzielnie dodawać je na swoje strony. Zysk jest dość oczywisty. Z jednej strony możemy tworzyć niestandardowe funkcje i wykorzystywać talenty naszych programistów. Z drugiej strony, ci sami programiści nie muszą zajmować się budowaniem samych stron. Tworzą tylko klocki, z których takie strony tworzyć można.

Aktualnie obok tradycyjnych webpartów wykorzystywać możemy także tzw. app party oraz webparty w wersji modern. Te drugie wstawiać można wyłącznie na stronach modern. Wszystkie komponenty, niezależnie od rodzaju działają bardzo podobnie. Różni je jedynie technologia wykorzystana do ich tworzenia. Tą nie będziemy się w ogóle zajmować na tym kursie. Skupimy się wyłącznie na tym jak pracować z webpartami niezależnie od ich funkcji.

Jak pracować z webpartami

Ilość i rodzaj dostępnych webpartów zależy od dwóch rzeczy. Po pierwsze, ważna jest wersja SharePoint, z której korzystasz. Liczba wbudowanych komponentów będzie mniejsza dla SharePoint 2013 w wersji Foundation i większa dla SharePoint 2016 w wersji Enterprise. Po drugie, ważna jest strona. Tak jak pisałem wcześniej, niektóre webparty będą dostępne wyłącznie na stronach modern, inne wyłącznie na stronach wiki i webpartowych. Pamiętaj o tym.

Sama procedura pracy z webpartami wygląda następująco:

1. Znajdujemy stronę, na której chcemy dodać/usunąć/zmienić ustawienia webparta
2. Przechodzimy do trybu edycji strony
3. Zależnie od scenariusza:
   1. Kasujemy webpart (koniecznie przeczytaj kolejny akapit)
   2. Dodajemy nowy korzystając ze wstążki i zakładki Insert / Wstaw
   3. Modyfikujemy ustawienia przechodząc do panelu właściwości
4. Zapisujemy stronę i weryfikujemy działanie

Zamknąć, czy skasować

Dość częstym błędem przy pracy z webpartami jest ich zamykanie. W menu webparta znajdziesz opcje o podobnie brzmiących nazwach. Zależnie od ustawień strony, webpart możesz zminimalizować (wyświetlany jest wyłącznie jego tytuł), zamknąć (webpart jest ukrywany, ale cały czas dostępny) lub usunąć (całkowicie skasować ze strony). Problem polega na tym, że na pierwszy rzut oka nie zauważysz różnicy między stroną z zamkniętym, a usuniętym webpartem. Twoja przeglądarka i serwer SharePoint tę różnicę jednak odczują. Samo zamknięcie webparta powoduje, że serwer i tak musi go wygenerować, a następnie ukryć. Jak się pewnie domyślasz nie jest to rozwiązanie optymalne i wymaga sporej ilości zasobów i czasu. Jeśli zauważysz, że Twoja strona ładuje się wolniej, warto sprawdzić, czy nie ma na niej zamkniętych i niepotrzebnych webpartów. Jak to zrobić? Rozwiązanie jest zadziwiająco proste. Wystarczy, że do adresu Twojej strony dopiszesz specjalny parametr:

?contents=1

Na stronie aplikacyjnej prezentowana będzie lista wszystkich webpartów. Bez trudu odnajdziesz te, które są zamknięte i niepotrzebne. Możesz je także od razu skasować.

Tips and Tricks

Przetestowanie wszystkich webpartów zostawiam Tobie. Jest ich za dużo, aby omówić je w rozsądny sposób w jednym artykule. Zamiast tego chciałbym Ci pokazać krok po kroku jak z nimi pracować i wykorzystać kilka mniej oczywistych funkcji. Jedną z nich prezentowałem już w lekcji poświęconej odnośnikom do list. Jeśli nie miałeś okazji zobaczyć jak łączyć ze sobą webparty, to koniecznie obejrzyj najpierw dołączony do tej lekcji film. Łączenie webpartów to jednak nie wszystko. Można je także dość mocno dostosowywać, a nawet eksportować i importować na innych stronach. Warto też wiedzieć, czym jest biblioteka webpartów. Zapraszam do obejrzenia krótkiego nagrania prezentującego te i inne funkcje webpartów.

Podsumowanie

Efektywna praca z webpartami to jedna z kluczowych umiejętności każdego użytkownika SharePoint. Pamiętaj o:

1. Ilość i rodzaj widocznych dla Ciebie webpartów zależy od wersji SharePoint, z której korzystasz.
2. Jeśli zamierzasz pozbyć się webparta ze strony, to go usuń. Samo zamknięcie nie wystarczy.
3. Grupy odbiorców pozwalają kontrolować dla kogo widoczny będzie dany webpart.

Dwa kolejne odcinki będą poświęcone typom zawartości. Pokażę Ci dlaczego trzeba wiedzieć jak działają i jak je wykorzystać do swoich celów.